Jak kiedyś radzono sobie z odpadami? Dawka historii
Gospodarka odpadami to temat, który towarzyszy ludzkości od dawna. W przeszłości ludzie mieli dostęp do mniej zaawansowanych technologii, dlatego musieli sobie radzić w nieco inny sposób niż współcześnie. Jak kiedyś gospodarowano odpadami i czy pewne praktyki pozostały z nami do dziś? Czas przenieść się w czasie i odkryć, jak w przeszłości przetwarzano i pozbywano się niechcianych odpadów.
Gospodarowanie odpadami w najdawniejszych czasach
Problem ze śmieciami zaczął narastać wtedy, gdy plemiona porzucały koczowniczy tryb życia na rzecz osiedlania się w jednym miejscu. W czasie wędrówek częstym procederem było pozostawianie odpadów za sobą, ale mieszkając już w osadach, śmieci stawały się problemem.
Dawne odpady różniły się oczywiście od dzisiejszych. Zamiast puszek, gruzu czy plastikowych opakowań dominowały popiół, resztki jedzenia, odchody i uszkodzone przedmioty używane na co dzień. W starożytności śmieci wyrzucane były do jam i dołów poza miastem. Pierwsze wysypiska śmieci powstały na Krecie, gdzie kopano specjalne doły na odpady, a następnie zasypywano je grubą warstwą ziemi. W starożytnych Atenach mieszkańcy mieli nakaz wywożenia śmieci w miejsce oddalone od miasta o około 1,5 kilometra. O krok dalej poszli również Rzymianie, którzy oprócz nakazu utrzymywania porządku w obrębie posesji, rozwinęli także system kanalizacji i zawody osób odpowiedzialnych za wywożenie śmieci.
Problem ze śmieciami w czasach średniowiecznych
Największy problem z odpadami rozpoczął się w czasach średniowiecznych. Na ulice wylewano nieczystości, a w miastach hodowano trzodę chlewną. Ulice były brudne, a o wywóz odpadów nikt się nie martwił do momentu pojawiania się epidemii śmiertelnych chorób. Dopiero schyłek średniowiecza przyniósł refleksję na temat zagrożeń wynikających z zalegających odpadów i rozpoczęto organizowanie wywozu odpadów na większą skalę. W wielu średniowiecznych miastach zakazano mieszkańcom wyrzucania nieczystości w okolicy zbiorników wodnych.
Popularne metody radzenia sobie z odpadami w przeszłości
W przeszłości ludzie radzili sobie z odpadami w różnorodny sposób w zależności od metod dostępnych w danym czasie i środowiska naturalnego, w którym się znajdowali. Dawne metody zarządzania odpadami były często ograniczone i miały niewielki wpływ na środowisko, ale także niekiedy prowadziły do problemów zdrowotnych i środowiskowych. Oto kilka sposobów, w jakie ludzie radzili sobie z odpadami w przeszłości:
- kompostowanie – kompostowanie to proceder znany również współcześnie, równocześnie jeden z najstarszych i najbardziej naturalnych sposobów utylizacji odpadów organicznych. Umieszczanie resztek jedzenia, liści i innych materiałów organicznych w odpowiednio skonstruowanym kompoście pozwalało przekształcić odpady w żyzną glebę,
- wyrzucanie do rzek lub morza – w przeszłości często na szeroką skalę pozbywano się niestety odpadów poprzez wrzucanie ich do zbiorników wodnych, takich jak rzeki czy morze. Ta praktyka miała negatywne konsekwencje dla ekosystemów wodnych, prowadząc do zanieczyszczenia wody i śmierci zwierząt morskich,
- spalanie – w niektórych kulturach odpady były spalane w celu ich zniszczenia. Nieumiejętne spalanie nieodpowiednich odpadów prowadziło jednak do emisji szkodliwych substancji do atmosfery, co stanowiło zagrożenie dla zdrowia ludzi oraz środowiska.
- zakopywanie – to metoda popularna już w najdawniejszych czasach. Zakopywanie odpadów było stosowane jako sposób na pozbycie się niechcianych materiałów. Jak wiadomo współcześnie, ta praktyka również może prowadzić do zanieczyszczenia gleby i wód gruntowych.