Czym są miejskie ostoje bioróżnorodności?
Miejskie ostoje bioróżnorodności to nowy ciekawy projekt finansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wspierany komunikacyjnie przez Fundację Sendzimira. Ma na celu utrzymanie terenów zieleni, które pozytywnie wpływają na odporność miast w obliczu zmian klimatycznych. Projekt potrwa dwa lata i będzie miał na celu zmianę podejścia decydentów miejskiej przyrody, a także urzędników w sprawie umożliwienia przemiany miast. Miejskie ostoje bioróżnorodności rozpoczęły się w styczniu 2024, a planowane zakończenie ma miejsce w grudniu 2025. Poznaj więcej przydatnych szczegółów na ten temat.
Miejskie ostoje bioróżnorodności – na czym polega projekt?
Miejskie ostoje bioróżnorodności to innowacyjny projekt, którego celem jest zmiana sposobu utrzymania obiektów wodnych i zieleni miejskiej w celu dopasowania ich do tych, które odpowiadałyby zmianom klimatu. Wśród zadań projektu są inicjatywy takie jak:
- tworzenie stref biocenotycznych – to niedużych rozmiarów tereny takie jak np. części parków wydzielone po to, by wspierać dzikie życie i różnorodność biologiczną,
- mniejsza intensywność grabienia i koszenia,
- zmiana doboru gatunkowego na rośliny rodzime,
- zwiększona bioróżnorodność i retencja,
- reneutralizacja zadrzewień parkowych oraz obiektów wodnych.
Wprowadzenie tych zmian łączy się z budowaniem akceptacji wśród mieszkańców miast, co nierozłącznie wiąże się z edukowaniem społeczności. Tylko dzięki kompleksowym działaniom możliwe jest zwiększenie bioróżnorodności na terenie miast.
Dlaczego to ważny temat?
Tereny zieleni i wody w miastach to kluczowe narzędzie ochrony mieszkańców oraz infrastruktury przed negatywnymi skutkami zmian klimatu. Gwałtowne opady, powodzie, podtopienia, zjawisko wyspy ciepła, fale upałów oraz przewlekłe susze mają coraz większy wpływ na zdrowie i jakość życia mieszkańców, a także na koszty utrzymania miejskiej infrastruktury. Rozwój błękitno-zielonej infrastruktury jest niezbędny do adaptacji miast do tych zmian oraz do ochrony miejskiej bioróżnorodności.
Potencjał terenów zieleni i wody do oferowania usług ekosystemowych, które zwiększają odporność miast, zależy od nowoczesnych praktyk zarządczych i utrzymaniowych. Tradycyjne ogrodnictwo, dominujące w wielu polskich miastach, często negatywnie wpływa na środowisko i bioróżnorodność. W miastach mieszka 60% ludności Polski (GUS, 2022), a prognozy wskazują na dalszy wzrost tego odsetka. Co więcej, ekspansja miast na tereny rolne i przyrodnicze sprawia, że promowanie dzikiej przyrody, miejskiej bioróżnorodności i renaturalizacji wodnych obiektów są kluczowe dla zwiększenia świadomości o konieczności ochrony bioróżnorodności oraz adaptacji do zmian klimatycznych.
Jakie działania są zaplanowane dla mieszkańców miast?
Tworzenie ostoi bioróżnorodności oraz zmniejszenie częstości koszenia budzi często opór lokalnej społeczności, która zwykle postrzega te praktyki jako brak dbałości o tereny publiczne. Estetyka zieleni miejskiej dla wielu mieszkańców oznacza uporządkowane przestrzenie, a mniej intensywnie utrzymywane tereny obniżają ich komfort. Dlatego w ramach projektu postawiono na działania edukacyjne i budowanie świadomości. Planowane działania obejmują:
- serię artykułów na stronie uslugiekosystemow.pl dotyczących miejskiej przyrody,
- podcasty edukacyjne i audycje radiowe na temat utrzymania terenów zieleni miejskiej w sposób przyjazny dla bioróżnorodności i budujący odporność miast na zmiany klimatu,
- kampanię w mediach społecznościowych na profilach Fundacji na Facebooku i LinkedIn.
