Czy opakowania wielokrotnego użytku naprawdę się sprawdzają?
Popularne reklamówki jednorazowe oraz inne opakowania jednorazowego użytku od lat mają złą prasę, a w ich miejscu promowane są opakowania używane wielokrotnie. Zmiana nawyków ma na celu zmniejszenie zaśmiecenia środowiska naturalnego. Spadający popyt na jednorazowe opakowania wykorzystujące szkodliwe substancje chemiczne i plastik ma odbywać się z korzyścią dla środowiska naturalnego. Czy jednak zawsze? Dowiesz się na ten temat więcej z poniższego artykułu.
Opakowania wielorazowego użytku – czym się charakteryzują?
Używanie jednorazowych opakowań na szeroką skalę stanowi spory problem dla środowiska naturalnego. Materiały wykorzystywane do produkcji są szybko marnowane. Alternatywą stają się opakowania wielorazowego użytku. Ich budowa i materiały używane do ich stworzenia pozwalają wykorzystywać je wiele razy bez utraty właściwości. Ich cechą charakterystyczną jest możliwość kontaktu z żywnością, brak szkodliwych substancji i różne sposoby mycia – niektóre mogą być nawet oczyszczane przy użyciu zmywarki. W ten sposób ograniczane są naturalne zasoby i zmniejsza się poziom zaśmiecenia środowiska. Czy to jednak rozwiązanie pozbawione wad?
Czy opakowania wielorazowe są zawsze lepsze niż jednorazowe?
Nową perspektywę na ten problem stwarzają wyniki trzech badań stworzonych przez instytut badawczy VTT oraz firmę doradzą Ramboll zaprezentowane przez FEFCO (Europejską Federację Producentów Tektury Falistej).
Badania naukowe przełamują stereotypy dotyczące opakowań wielokrotnego użytku, wskazując, że decyzje o ich stosowaniu powinny być podejmowane indywidualnie. Okazuje się, że opakowania wielokrotnego użytku mogą mieć bardziej negatywny wpływ na klimat niż tektura falista poddawana procesowi recyklingu. Polityka UE promuje gospodarkę obiegu zamkniętego, kładąc nacisk na recykling i ponowne wykorzystanie opakowań. Wyniki wskazują, że plastikowe opakowania musiałyby być używane co najmniej 63 razy, aby były bardziej ekologiczne niż tekturowe, podczas gdy obecnie wykorzystywane są średnio 24 razy. VTT podkreśla, że opakowania powinny być dopasowane do konkretnych potrzeb, aby wspierać gospodarkę cyrkulacyjną i minimalizować odpady. Przejście na systemy wielokrotnego użytku wymaga znacznych inwestycji i może generować dodatkowe koszty bez gwarancji sukcesu.
Jakie są alternatywne rozwiązania?
Alternatywne rozwiązania dla jednorazowych pojemników na wynos można rozważać na kilku płaszczyznach:
- zwiększenie poziomu recyklingu – dążenie do osiągnięcia docelowego poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych w UE na rok 2025 (75% dla aluminium i 55% dla plastiku) może znacznie zmniejszyć ich negatywny wpływ na środowisko, redukując emisję CO2 i zanieczyszczenia,
- ponowne wykorzystanie pojemników wielokrotnego użytku – choć wyzwanie stanowi liczba koniecznych użyć, systemy takie jak reCIRCLE w Szwajcarii pokazują, że jest to możliwe przy odpowiednich inwestycjach i wsparciu klientów w zwracaniu pojemników,
- bezpośredni odbiór pustych pojemników przez sprzedawcę – model, w którym sprzedawca odbiera puste pojemniki i ponownie je napełnia, na wzór staromodnych butelek na mleko, może być skuteczny. Przykładem jest Loop firmy Terracycle, gdzie pojemniki mogą być używane nawet do 100 razy,
- zachęcanie klientów do używania pojemników kompostowalnych – promocja pojemników nadających się do kompostowania może ograniczyć ilość odpadów trafiających na wysypiska,
- projektowanie opakowań zorientowane na użytkownika – zmiana podejścia do projektowania opakowań, aby skupić się na potrzebach klientów i ich pragnieniu czystszego świata, może poprawić efektywność recyklingu i zmniejszyć ilość odpadów.
Te alternatywy pokazują, że istnieje wiele ścieżek, które mogą prowadzić do bardziej zrównoważonego zarządzania opakowaniami na wynos, wymagających zarówno zmian systemowych, jak i indywidualnych działań konsumentów i przedsiębiorstw.