Kompost – co to takiego i do czego może zostać wykorzystany?
W czasie wykonywania prac ogrodowych zbierasz wiele odpadów roślinnych takich jak liście, gałązki, przesuszone kwiaty. W domu generujesz organiczne resztki jedzenia, a jeśli dysponujesz trawnikiem, to zbierasz również pozostałości skoszonej trawy. Co łączy te wszystkie składniki? Przede wszystkim to, że tworzą doskonały budulec kompostu! Poznaj zasady tworzenia kompostu, błędy, których warto unikać podczas tego procesu i cechy charakterystyczne kompostu, które sprawią, że zaczniesz zastanawiać się nad stworzeniem własnego kompostownika lub pryzmy.
Czym jest kompost?
Kompost to nawóz organiczny, który tworzą głównie odpady roślinne. Powstaje dzięki tlenowemu rozkładowi resztek roślinnych. Procesu dokonują mikroorganizmy podczas kompostowania w kompostownikach lub pryzmach kompostowych. Samodzielnie tworzony kompost ma wiele zalet, przede wszystkim:
- Stanowi bogate źródło materii organicznej,
- Jest najtańszym materiałem do użyźniania gleby,
- Nie stwarza zagrożenia pożarowego w odróżnieniu od obornika i nawozów mineralnych,
- Nie zwiększa ryzyka zatrucia środowiska i przenawożenia,
- Jest zalecanym budulcem ogrodów przydomowych, amatorskich upraw na działkach i upraw ekologicznych.
Co można użyć do produkcji kompostu?
Poprawnie przygotowany kompost wymaga wiedzy dotyczącej budulców, które go tworzą. Do stworzenia wartościowego kompostu możesz użyć:
- skoszonej trawy,
- zgrabionych liści,
- resztek jedzenia,
- fusów z kawy i herbaty,
- popiołu drzewnego,
- obierek z owoców i warzyw,
- chwastów bez nasion,
- odpadków z włosów, piór i wełny,
- odchodów zwierząt gospodarskich i domowych,
- opakowań tekturowych,
- częściowo rozłożonego zeszłorocznego kompostu.
Istotne jest, by mieszać ze sobą różne odpady. Wtedy może powstać zróżnicowany i wartościowy kompost. Najlepszym sposobem jest łączenie odpadków organicznych w ilości 70-80% oraz 10-20% pomieszanych nawozów organicznych z mineralnymi i 10% ziemi. Nie zawsze udaje się przestrzegać proporcji w 100%, ale warto do tego dążyć. Zróżnicowany kompost staje się bardziej wartościowy.
Jak przygotować kompost?
Produkcja kompost nie jest skomplikowana. Warto jednak na początek zdecydować się na metodę uzyskiwania nawozu organicznego. Są nimi:
- kompostowanie w pryzmie,
- kompostowanie w samodzielnie zbudowanym lub zakupionym kompostowniku.
Pierwsza opcja jest łatwiejsza – nie wymaga budowy lub kupowania kompostownika. Tworzenie kompostu w pryzmie trwa jednak dość długo, bo około 1,5 roku. Konstrukcja pryzmy nie jest też atrakcyjna wizualnie zwłaszcza na niedużych posesjach. W tym przypadku lepszym rozwiązaniem może stać się kompostownik.
Tworzenie kompostu przebiega w następujący sposób:
- ułożenie poszczególnych warstw kompostu – czyli stworzenie tak zwanej warstwy drenażowej. Na dnie kompostownika ułóż połamane gałązki, grubsze na spodzie, cieńsze na górze. Przysyp je torfem, słomą lub ziemią ogrodową. Następnie ułóż materiał organiczny, który przysypiesz rozkruszoną glebą lub ziemią. Kontynuuj pracę aż do całkowitego napełnienia skrzyni,
- dojrzewanie kompostu – kompost, który ma się nadawać do użycia, powinien być przerabiany co około 2 miesiące. Przerabianie polega na przekopywaniu i mieszaniu treści kiełkującego nawozu. Taka czynność pozwala na stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju mikroorganizmów, które są odpowiedzialne za dojrzewanie kompostu,
- sprawdzanie, czy kompost jest dojrzały – dojrzewanie kompostu trwa około 18 miesięcy, ale przy stworzeniu optymalnych warunków do fermentacji może być gotowy do wykorzystania już po 9. Zdatny do użytku kompost ma ciemnobrunatną barwę, pachnie świeżą ziemią i jest jednolity pod względem struktury.
